آراي هيات عمومي ديوان عدالت اداري
مرجع تصویب: هيات عمومي ديوان عدالت اداري
شماره ویژه نامه: ۱۳۸۰
شنبه،۱۶ اسفند ۱۳۹۹
سال هفتاد و هفت شماره ۲۲۱۳۱
رأي شماره ۱۳۷۴ هيأت عمومي ديوان عدالت اداري با موضوع: ابطال عبارت مندرج در قسمت اخير جزء ۱ بند (ب) ماده ۱ دستورالعمل اجرايي قسمت‌‌هاي ۴، ۵ و ۶ بند (ب) ماده ۸۸ قانون برنامه پنجساله ششم توسعه به شماره ۱۲۳۵/۳/۴۰۰ـ ۲۴/۹/۱۳۹۷ مصوب بنياد شهيد و امور ايثارگران

شماره۹۸۰۰۵۸۱                                                                        ۱۵/۱۱/۱۳۹۹

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس هیأت‌مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ۹۹۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۱۳۷۴ مورخ ۲۰/۱۰/۱۳۹۹ با موضوع: «ابطال عبارت مندرج در قسمت اخیر جزء ۱ بند (ب) ماده ۱ دستورالعمل اجرایی قسمت‌‌های ۴، ۵ و ۶ بند (ب) ماده ۸۸ قانون برنامه پنجساله ششم توسعه به شماره ۱۲۳۵/۳/۴۰۰ـ ۲۴/۹/۱۳۹۷ مصوب بنیاد شهید و امور ایثارگران» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می‌گردد.

مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مهدی دربین

 

تاریخ دادنامه : ۲۰/۱۰/۱۳۹۹    شماره دادنامه: ۱۳۷۴   شماره پرونده : ۹۸۰۰۵۸۱

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی : خانم خدیجه قنبری

موضوع شکایت و خواسته : ابطال عبارت مندرج در قسمت اخیر جزء ۱ بند (ب) ماده ۱ دستورالعمل اجرایی قسمت‌های ۴، ۵ و ۶ بند (ب) ماده ۸۸ قانون برنامه پنجساله ششم توسعه به شماره ۱۲۳۵/۳/۴۰۰ ـ ۲۴/۹/۱۳۹۷ مصوب بنیاد شهید و امور ایثارگران

گردش کار : شاکی به موجب دادخواستی ابطال عبارت مندرج در قسمت اخیر جزء ۱ بند (ب) ماده ۱ دستورالعمل اجرایی قسمت‌های ۴، ۵ و ۶ بند (ب) ماده ۸۸ قانون برنامه پنجساله ششم توسعه به شماره ۱۲۳۵/۳/۴۰۰ ـ ۲۴/۹/۱۳۹۷ مصوب بنیاد شهید و امور ایثارگران را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

" ریاست هیأت عمومی دیوان عدالت اداری، با عرض سلام و احترام به استحضار می‌رساند: اینجانب در تاریخ ۱۶/۹/۱۳۷۱ به عقد دائم آقای حکمعلی شعبانی پدر شهید ملکعلی شعبانی درآمده‌ام و پدر شهید در تاریخ ۱۳/۱۲/۱۳۹۷ درگذشته و بنده بیش از ۲۶ سال با ایشان زندگی مشترک نموده‌ام و در آن مدت نیز تنها منبع درآمد و گذران زندگی ما مستمری پرداختی از طرف بنیاد شهید به پدر شهید بوده است و اکنون پس از درگذشت ایشان بنده فاقد درآمد بوده و به دلیل کهولت سن قادر به کار هم نیستم و منبع درآمد دیگری نیز ندارم و مسئولین بنیاد شهید و امور ایثارگران در پاسخ به درخواست پرداخت کمک معیشت اینجانب با استناد به بخش مورد اعتراض از دستورالعمل اصلاحی شماره ۱۲۳۵/۳/۴۰۰ ـ ۲۴/۹/۱۳۹۷ صادره از ریاست بنیاد شهید و امور ایثارگران جمهوری اسلامی ایران، از پذیرفتن درخواست بنده خودداری می‌نمایند. این در حالی است که به حکم جزء ۴ بند (ب) ماده ۸۸ قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۴/۱۲/۱۳۹۵، دولت مکلف به پرداخت مستمری کمک معیشتی به نامادری شهید به میزان حداقل حقوق کارکنان دولت شده و مقرره مذکور مطلق بوده و مقید به هیچ شرطی نیست و حتی بر اساس دستورالعمل قبلی مورد اصلاح نیز چنین شروطی مقرر نبوده است، لیکن ریاست بنیاد شهید و امور ایثارگران جمهوری اسلامی ایران برخلاف نص صریح مقرره قانونی فوق‌الذکر با صدور دستورالعمل اصلاحی مورد اعتراض، اقدام به تعیین شرایطی جهت پرداخت کمک هزینه مربوطه نموده و در جزء ۱ بند (ب) ماده ۱ دستورالعمل اصلاحی مذکور و در مقام تعیین یکی از مشمولین دریافت کمک معیشت مربوطه، چنین مقرر داشته است: «نامادری شهید که در زمان حیات پدر شهید تحت تکفل وی بوده و حداقل ۱۰ سال در تربیت و نگهداری شهید نقش داشته است.» ملاحظه می‌گردد که قسمت اخیر به صراحت با جزء ۴ بند (ب) ماده ۸۸ قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در تعارض و غیرقانونی است. بنابراین و نظر به مخالفت مقرره مورد اعتراض بانص صریح قانون مرقوم و نیز خارج بودن وضع مقرره مذکور از صلاحیت صادر کننده، رسیدگی واجابت خواسته اینجانب و صدور حکم بر ابطال جزء ۱ بند (ب) ماده ۱ دستورالعمل مورد اعتراض و متعاقباً با استناد به ماده ۱۱ قانون دیوان عدالت اداری، صدور حکم به الزام طرف شکایت به پرداخت کمک معیشت به میزان حداقل حقوق کارکنان دولت، از تاریخ ۱۳/۱۲/۱۳۹۷ در حق اینجانب مورد استدعاست. "

متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:

" دستورالعمل اجرایی

اجرای قسمت‌های ۴، ۵ و ۶ بند (ب) ماده ۸۸ قانون برنامه ششم توسعه و بند «ط» تبصره ۱۷ قانون بودجه سال ۱۳۹۷ جمهوری اسلامی ایران

ب ـ افراد مشمول: نامادری شهید که در زمان حیات پدر شهید تحت‌تکفل وی بوده و حداقل ۱۰ سال در تربیت و نگهداری شهید نقش داشته باشد. "

علی رغم ارسال و ابلاغ نسخه دوم دادخواست و ضمائم آن برای طرف شکایت تا زمان رسیدگی به پرونده هیچ پاسخی واصل نشده است.

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۲۰/۱۰/۱۳۹۹ با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

 

رأی هیأت عمومی

مطابق بند (ب) ماده ۸۸ قا نون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب سال ۱۳۹۵و جزء ۴ آن، « دولت موظف است اعتبار لازم را به‌منظور تأمین حداقل معیشت گروه‌های عنوان شده ذیل که فاقد شغل یا درآمد باشند را پیش‌بینی و حداقل حقوق کارکنان دولت را به آنان جهت پرداخت در بودجه‌های سنواتی درج و در اختیار دستگاه‌های مربوطه قرار دهد... ۴ـ نامادری شهید و خواهران مجرد شهدا که تحت تکفل والدین شهدا بوده‌اند (پس از فوت والدین) » نظر به اینکه در جزء ۱ بند (ب) ماده ۱ دستورالعمل اجرایی اجرای ۶، ۵ و ۴ بند (ب) ماده ۸۸ قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و بند (ط) تبصره ۱۷ قانون بودجه سال ۱۳۹۷ ، تعلق حداقل حقوق کارمندان به نامادری شهید را مقید به ایـن امر کرده اسـت که وی ۱۰ سال در تربیت و نگهـداری شهیـد نقش داشته باشد،





در حـالی که مـطابق قانون فوق‌الذکر، نامادری شهید فارغ از اینکه چه مدت زمان همسر پدر شهید بوده و فارغ از اینکه چه مدت در تربیت شهید نقش داشته مشمول برخورداری از حکم مقنن اعلام شده است، بنابراین مقرره معترض‌عنه که قیدی بر حکم قانونگذار اضافه کرده و حکم مقنن را مضیق کرده است مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال می‌شود.

                                                  هیأت عمومی دیوان عدالت اداری معاون قضایی دیوان عدالت اداری ـ مرتضی علی اشراقی