آراي هيات عمومي ديوان عدالت اداري
مرجع تصویب: هيات عمومي ديوان عدالت اداري
شماره ویژه نامه: ۱۲۱۰
پنج‌شنبه،۱۸ مهر ۱۳۹۸
سال هفتاد و پنج شماره ۲۱۷۲۱
رأي شماره ۹۳۲ هيأت عمومي ديوان عدالت اداري

شماره۹۸۰۲۲۶۳                                                                          ۱۳/۶/۱۳۹۸

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رئیس هیأت‌مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

یک نسخـه از رأی هیـأت عمـومی دیـوان عـدالت اداری بـه شمـاره دادنـامـه ۹۸۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۰۹۳۲ مورخ ۱۵/۵/۱۳۹۸ جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می‌گردد.

مدیرکل هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مهدی دربین

 

تاریخ دادنامه: ۱۵/۵/۱۳۹۸      شماره دادنامه: ۹۳۲     شماره پرونده: ۹۸/۲۲۶۳

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

اعلام‌کننده تعارض: آقای عبدالحسین مظفری

موضوع: اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری 

گردش‌کار: شاکیان پرونده‌های موضوع تعارض همگی از کارکنان سازمان محیط زیست می‌باشند که بر اساس دفترچه آزمون دانشگاه‌های سال تحصیلی ۱۳۷۲ ـ ۱۳۷۱ دوره کاردانی منابع طبیعی بورسیه سازمان محیط زیست را انتخاب کرده‌اند و مدعی هستند با توجه به اینکه در دفترچه آزمون قید شده بود «دانشجویان پس از فراغت از تحصیل به استخدام سازمان مربوطه درمی‌آیند و مدت تحصیل جزو سنوات خدمت قابل قبول آنان محاسبه می‌شود» لیکن سازمان محیط زیست پس از اتمام تحصیل و استخدام آنها از احتساب دو نیم سال دوره تحصیلی به عنوان سنوات خدمت خودداری کرده است و به همین دلیل اقدام به طرح شکایت به دیوان عدالت اداری جهت احتساب این ایام را به عنوان سنوات خدمت نموده‌اند که شعب دیوان در این زمینه با استنباط مختلف از قوانین آراء متعارض صادر کرده‌اند.

گردش‌کار پرونده‌ها و مشروح آراء به قرار زیر است:

الف: شعبـه ۲۷ بـدوی دیـوان عـدالت اداری در رسیـدگی بـه پـرونـده شمـاره ۹۰۰۹۹۸۰۹۰۰۰۴۵۳۶۲ با موضوع دادخواست آقای عبدالحسین مظفری به طرفیت سازمان محیط زیست و به خواسته احتساب سنوات خدمتی دوران تحصیلی و پرداخت



تمامی حقوق و مزایا و کسورات بازنشستگی به مدت ۲ سال و ۶ ماه تحصیلی به موجب دادنامه شماره ۹۰۰۹۹۷۰۹۰۲۷۰۲۴۰۱ـ۸/۹/۱۳۹۰ به شرح زیر رأی صادر کرده است:

در خصوص شکایت آقای   عبدالحسین مظفری بطرفیت سازمان محیط زیست به خواسته صدور حکم مبنی بر احتساب سنوات خدمتی دوران تحصیلی و پرداخت تمامی حقوق و مزایا و کسورات بازنشستگی به مدت ۵ سال و ۶ ماه تحصیلی نظر به اوراق و اسناد و مدارک ارائه شده مدرکی دال بر احتساب سنوات دوران تحصیلی در پرداخت حقوق و مزایا متصور نیست شرایط و ضوابط آموزشکده حفاظت محیط زیست بررسی گردید دلیل و مدرکی دال بر مدعی شاکی باشد مشاهده نگردید در محکمه صرف ادعا کافی نیست دلیل و مدرکی مثبته لازم دارد و لذا موضوع مواجه با فقد دلیل می‌باشد اعتراض وارد نیست به استناد مادتین ۱۳ و ۷ قانون دیوان عدالت اداری حکم به رد شکایت صادر میگردد این رأی قطعی است.

ب: شعبـه ۲۷ بـدوی دیـوان عـدالت اداری در رسیـدگی بـه پـرونـده شمـاره ۹۴۰۹۹۸۰۹۰۲۷۰۱۸۳۵ با موضوع دادخواست آقای فاروق سخنور به طرفیت سازمان حفاظت محیط زیست (امور اداری) آذربایجان شرقی و به خواسته الزام سازمان حفاظت محیط زیست به دلیل عدم احتساب پنج ترم تحصیلی دوره کاردانی منابع طبیعی بورسیه سازمان و درخواست احتساب مدت مذکور به عنوان سنوات خدمت دولتی به موجب دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۹۰۲۷۰۱۹۶۳ ـ ۱۳/۱۱/۱۳۹۵ به شرح زیر رأی صادر کرده است:

با مداقه در محتویات پرونده و اظهارات شاکی به شرح دادخواست و ضمائم آن و مفاد لایحه دفاعیه طرف شکایت که تحت شماره ۳۶۴۰ مورخ ۲۰/۱۱/۹۴ ثبت دفتر گردیده و ضمن بررسی دلایل و مدارک ابرازی از ناحیه طرفین نظر به اینکه سازمان سنجش آموزش کشور در جزوی راهنمائی انتخاب رشته‌های تحصیلی برای دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی دال تحصیلی ۱۳۷۲ ـ ۱۳۷۱ در بند ۵ قسمت ج) امتیازات مقرر داشته: دانشجویان پس از فراغت از تحصیل به استخدام سازمان حفاظت محیط زیست درمی‌آیند و در این صورت در مدت زمان دوره تحصیلی در آموزشکده حفاظت محیط زیست جزء سنوات خدمت خدمت دولتی قابل قبول آنان محاسبه خواهد شد و شاکی برابر شرایط مذکور در بند فوق این گونه انتخاب رشته نموده و عدم دفاع موثر خوانده، دعوی خواهان وارد تشخیص و با استناد به ماده ۱۰ و ۱۱ و ۶۵ از قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت و الزام خوانده به اجابت خواسته شاکی به شرح دادخواست صادر می‌نماید   رأی صادره ظرف بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظر خواهی در شعب تجدید نظر دیوان می‌باشد.

شعبه ۹ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به دلیل اینکه تجدیدنظرخواهی خارج از مهلت قانونی بوده، قرار رد تجدیدنظر خواهی صادر کرده است.

ج: شعبـه ۲ بـدوی دیـوان عـدالت اداری در رسیـدگـی بـه پـرونـده شمـاره ۹۳۰۹۹۸۰۹۰۰۲۰۰۶۵۷ با موضوع دادخواست آقای جعفر حاصلی به طرفیت سازمان حفاظت محیط زیست و به خواسته الزام به احتساب دو نیم سال دوران تحصیل و تأدیه کلیه حقوق معوقه مترتب بر آن به موجب دادنامه شماره ۹۶۰۹۹۷۰۹۰۰۲۰۰۰۶۶ ـ ۲۰/۱/۱۳۹۶ به شرح زیر رأی صادر کرده است:

با عنایت به اوراق و محتویات پرونده، نظر به اینکه در ردیف ۵ جزء ج شرایط و ضوابط آموزشکده محیط زیست وابسته به سازمان طرف شکایت در دفترچه راهنمای انتخاب رشته‌های تحصیلی سال تحصیلی ۱۳۷۲ ـ ۱۳۷۱ قید شده است که دانشجویان پس از فراغت از تحصیل به استخدام سازمان مربوط درمی‌آیند و مدت تحصیل جزو سنوات خدمت قابل قبول آنان محاسبه می‌شود و اینکه حسب اعلام سازمان سنجش آموزش کشـور، این امتیـاز به درخواست سازمان طرف شکایت درج شده است و با توجه به اینکه شاکی از پذیرفته شدگان آزمون مذکور در رشته مربوط بوده است و به لحاظ ضرورت رعایت حق مکتسب وی، شکایت وارد تشخیص   می‌گردد و مستندا به مواد ۱۰ و ۱۱ قانون تشکیلات و آئین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم الزام طرف شکایت به احتساب مدت تحصیل شاکی   جزو سابقه خدمت دولتی وی و پرداخت حقوق   و مزایای مربوط صادر و اعلام می‌گردد. این رأی ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری است .

این رأی به علت عدم تجدیدنظر خواهی قطعیت یافت.

د: شعبـه ۹ بـدوی دیـوان عـدالت اداری در رسیـدگـی بـه پـرونـده شمـاره ۹۴۰۹۹۸۰۹۰۰۹۰۲۰۲۴ با موضوع دادخواست آقای اکبر خالوندی به طرفیت سازمان حفاظت محیط زیست و به خواسته الزام سازمان محیط زیست به احتساب دو سال و نیم (۲ سال و ۶ ماه) تحصیل و تأدیه کلیه حقوق معوقه مترتب بر آن به موجب دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۹۰۰۹۰۰۲۱۶ ـ ۱۸/۲/۱۳۹۵ به شرح زیر رأی صادر کرده است:

با ملاحظه اوراق و محتویات پرونده در خصوص شکایت شاکی به شرح دادخواست تقدیمی و با توجه به لایحه جوابیه طرف شکایت نظر به اینکه برابر بند پنجم دفترچه آزمون سراسری سال ۱۳۷۳ ـ ۱۳۷۲ که در ردیف امتیازات صراحتاً ایام تحصیل را با حقوق پرداختی و جزء سنوات دولتی قابل قبول اعلام نموده است و شاکی برابر این شرایط این گونه انتخاب رشته کرده است و با توجه به نامه شماره ۹۳/۷۳۴۵ ـ ۴/۳/۱۳۹۳ مدیرکل امور اداری سازمان محیط زیست که این موضوع را تأئید نموده است که مغایر با لایحه جوابیه طرف شکایت می‌باشد. دعوی شاکی را مقرون به صحت تشخیص و مستفاد از ماده ۱۰ قانون تشکیلات و دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب ۱۳۹۲ حکم به ورود شکایت صادرو اعلام می‌گردد. رأی صادره وفق ماده ۶۵ قانون دیوان عدالت اداری ظرف بیست روز قابل اعتراض در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری است.

این رأی به علت عدم تجدیدنظر خواهی قطعیت یافت.

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۵/۵/۱۳۹۸ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

 

رأی هیأت عمومی

الف ـ تعارض در آراء محرز است.

ب ـ اولاً دانشجویان پذیرفته شده بورسیه رشته کاردانی منابع طبیعی از ابتدا به استخدام سازمان محیط زیست درنیامده بلکه اعلام شده در مدت تحصیل از کمک هزینه برخوردار می‌شوند و استخدام این افراد بعد از فارغ‌التحصیلی انجام خواهد شد و دادن وعده احتساب این دوره به عنوان سنوات خدمت بدون وجود رابطه استخدامی و پرداخت کسور بازنشستگی به علت مغایرت با قانون نمی‌تواند مبنایی برای ترتیب اثر دادن به خواسته شاکیان بر مبنای انتظار مشروع باشد. ثانیاً: در احتساب مدت تحصیل کارمندان دولت به عنوان سنوات خدمت، اصل بر عدم احتساب است مگر در مواردی که در قانون تصریح شده باشد (مانند قانون استخدام نیروهای مسلح مصوب ۱۳۳۶ و یا قانون متعهدین خدمت به وزارت آموزش و پرورش) و در رأی وحدت رویه شماره ۱۱۶ ـ ۲۹/۲/۱۳۸۷ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری نیز مقرر شده است: «اشتغال به تحصیل با دریافت هزینه تحصیلی، همچنین تعهد خدمت در واحدهای دولتی پس از فراغت از تحصیل فی‌نفسه متضمن حق استخدام از تاریخ شروع به تحصیل نیست و  احتساب دوران آموزشی و تحصیلی جزو سابقه خدمت دولتی منوط به حکم صریح مقنن است.» در حالی که در خصوص دانشجویان بورسیه سازمان حفاظت محیط زیست قانونگذار چنین اجازه‌ای نداده است. ثالثاً: صرف ذکر اعطای امتیازات بدون وجود مبنای قانونی حق مکتسبه‌ای را برای دریافت آن امتیازات حاصل نخواهد کرد تا امکان ترتّب آثار قانونی بر آن وجود داشته باشد و رأی وحدت رویه شماره ۱۱۷ ـ ۱/۳/۱۳۹۱ مؤید این امر است. بنابراین با لحاظ مبانی حقوقی فوق‌الذکر رأی شماره ۲۴۰۱ ـ ۸/۹/۱۳۹۰ شعبه ۲۷ دیوان عدالت اداری که به رد شکایت صادر شده صحیح و موافق مقررات است. این رأی به استناد بند ۲ ماده ۱۲ و ماده ۸۹ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.

                           رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بهرامی