آراء هیات های تخصصی دیوان عدالت اداری
مرجع تصویب: آراء هیات‌های تخصصی دیوان عدالت اداری
شماره ویژه نامه: ۱۸۰۹
دوشنبه،۳ ارديبهشت ۱۴۰۳
سال هشتاد شماره ۲۳۰۳۲
رأي شماره ۳۰۱۱۷۳۸ هيأت تخصصي کار، بيمه و تأمين اجتماعي ديوان عدالت اداري با موضوع: بند ۱ ماده ۶ آيين‌نامه شماره ۵۳ شوراي عالي بيمه ابطال نشد.

هیأت تخصصی کار، بیمه و تأمین اجتماعی

* شماره پرونده: هـ ت/  ۰۲۰۰۰۳۸  

شماره دادنامه سیلور:  ۱۴۰۲۳۱۳۹۰۰۰۳۰۱۱۷۳۸       تاریخ:۱۷/۱۱/۱۴۰۲

* شاکی: آقایان حسن ایزدی منش و علی جعفرلی

* طرف شکایت: ۱ـ بیمه مرکزی ایران ۲ـ شورای عالی بیمه

* موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند ۱ ماده ۶ آیین‌نامه شماره ۵۳ شورای عالی بیمه

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

* شاکی دادخواستی به طرفیت ۱ـ بیمه مرکزی ایران ۲ـ شورای عالی بیمه به خواسته ابطال بند ۱ ماده ۶ آیین‌نامه شماره ۵۳ شورای عالی بیمه به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیأت عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد:

آیین‌نامه شماره ۵۳ شورای عالی بیمه

ماده ۶: خسارتهای غیرقابل جبران:

در موارد زیر جبران خسارت در تعهد بیمه‌گر نخواهد بود:

۱ـ خسارتهای ناشی از جنگ، شورش، اعتصاب و یا تهاجم

*دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت:

مصوبه مورد نظر در تضاد آشکار با منطوق ماده ۲۸ قانون بیمه می‌باشد. مطابق ماده ۲۸ قانون بیمه مصوب ۱۳۱۶ بیمه‌گر مسئول خسارت ناشی از جنگ و شورش نخواهد بود مگر آنکه خلاف آن در بیمه‌نامه شرط شده باشد این در حالیست که طبق بند ۱ ماده ۶ آیین‌نامه متنازع‌فیه، خسارت ناشی از جنگ و شورش در عداد خسارتهای غیرقابل جبران آمده است که برخلاف آن نمی‌توان ترافعی نمود.

* در پاسخ به شکایت مذکور، مدیر کل حقوقی بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران به موجب لایحه شماره ۱۹۸۳/۲۰۵/۱۴۰۲ به طور خلاصه توضیح داده است که:

شورای عالی بیمه به موجب قانون و در راستای اجرای وظایف قانونی خود وفق بند ۳ ماده ۱۷ قانون تأسیس بیمه مرکزی و بیمه‌گری اقدام به تصویب آیین‌نامه شماره ۵۳ شورای عالی بیمه نموده است و بند ۱ ماده ۶ آیین‌نامه شماره ۵۳ شورای عالی بیمه نیز در اجرای نص صریح ماده ۲۸ قانون بیمه، مبنی بر عدم تعهد بیمه‌گر بر جبران خسارت ناشی از جنگ و شورش صادر شده است. بنابراین شورای عالی بیمه با توجه به شرایط بیمه بدنه اتومبیل به لحاظ فنی و ... این خطرات را غیرقبال جبران دانسته و توافق طرفین را در جبران آن مؤثر دانسته است که کاملاً مطابق قانون، مقررات و عرف بیمه‌ای می‌باشد.

*پرونده کلاسه هـ ت/ ۰۲۰۰۰۳۸ با موضوع "ابطال بند (۱) ماده (۶) آیین‌نامه شماره ۵۳ شورای عالی بیمه"در جلسه هیأت تخصصی کار، بیمه و تأمین اجتماعی مطرح و به شرح ذیل رأی صادر گردید:

رأی هیأت تخصصی کار، بیمه و تأمین اجتماعی دیوان عدالت اداری

شورای عالی بیمه به موجب بند (۱) ماده (۶) آیین‌نامه یاد شده با عنوان «شرایط عمومی بیمه‌نامه بدنه وسایل نقلیه زمینی» مقرر داشته که خسارتهای ناشی از جنگ و شورش در شمار خسارتهای غیرقابل جبران است و  برخلاف آن نمی‌توان تراضی کرد و بر همین اساس بیمه‌گر و بیمه گزار را از توافق برخلاف آن منع کرده است بنابه مراتب مذکور نظر به اینکه به موجب بند (۳) ماده ۱۷ قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه‌گری مصوب سال ۱۳۵۰ «تعیین انواع معاملات بیمه و شرایط عمومی بیمه‌‌نامه‌ها و نظارت بر امور بیمه‌‌های اتکائی» و به موجب بند (۵) این ماده، «تصویب آئین ‌نامه‌‌های لازم برای هدایت امر بیمه و فعالیت مؤسسات بیمه» در عداد وظایف شورای عالی بیمه قرار گرفته است بنابراین آیین‌نامه شماره ۵۳ که خسارتهای مذکور را جزو خسارتهای غیرقابل جبران اعلام کرده در حدود اختیارات مرجع واضع یعنی شورای عالی بیمه به تصویب رسیده و مغایرتی با قوانین استنادی ندارد. از این رو با اتفاق آراء و مستنداً به بند «ب» ماده ۸۴ قانون دیوان عدالت اداری با آخرین اصلاحات و الحاقات بعدی مصوب سال ۱۴۰۲، رأی به رد شکایت صادر می‌شود؛ این رأی ظرف بیست روز از تاریخ صدور، از سوی رئیس یا ده نفر از قضات دیوان عدالت اداری قابل اعتراض است.

رئیس هیأت تخصصی کار، بیمه و تأمین اجتماعی دیوان عدالت اداری

محمدجواد صالحی انصاری